ย้อนกลับไปดู ศิลปะสมัยศรีวิชัยมีอะไรบ้างที่น่าสนใจ

ศิลปะนับว่าเป็นอีกหนึ่งอย่างที่สำคัญมากในการอยู่ร่วมกันของมนุษย์ เนื่องจากศิลปะเป็นเครื่องมือสำคัญในการจรรโลงจิตใจของคนให้อยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข อีกทั้งยังเป็นการยกระดับจิตใจของตัวเองอีกด้วย ศิลปะของประเทศไทยนั้นหากมองย้อนไปนับว่ามีประวัติอันยาวนานมากหนึ่งในช่วงเวลาอันสวยงามของศิลปะก็คือยุคสมัยศรีวิชัย เราจะพาทุกคนย้อนไปดูว่าศิลปะยุคนั้นมีอะไรยังไงบ้าง

แนวคิดของศิลปะศรีวิชัย

อาณาจักรศรีวิชัย เรืองอำนาจในยุคพุทธศตวรรษที่ 13-18 พวกเค้าได้ครอบครองดินแดนเกาะสุมาตราของประเทศอินโดนีเซีย ในปัจจุบันลากยาวมาถึงภาคใต้ของไทยบางส่วน แนวคิดศิลปะของพวกเค้าได้รับอิทธิพลมาจากพวกพราหมณ์ ฮินดูของประเทศอินเดีย เลยทำให้งานศิลปะของพวกเค้าคล้ายกับทางอินเดีย แม้ว่าอาณาจักรศรีวิชัยจะล่มสลายไปแต่ความนิยมของศิลปะก็ได้รุ่งเรืองเผยแพร่ไปยังอาณาจักรอื่นด้วยแถมไกลมาก อย่างเช่น วัตถุโบราณที่ขุดพบได้จากวัดป่าสัก อำเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงรายที่นักโบราณคดีคาดว่าเป็นศิลปะสมัยกรุงศรีวิชัย

สถาปัตยกรรม

สถาปัตยกรรมโบราณ นับว่าเป็นมรดกชิ้นสำคัญที่ทำส่งต่อมาจากอดีต ทั้งความสวยงามและแนวคิดทางด้านวิศวกรรม ศิลปกรรมถูกสอดแทรกอยู่ในนั้น ศิลปะสมัยศรีวิชัยหากมองในมิติของสถาปัตยกรรมเราสามารถพบได้ทางภาคใต้ของไทย อย่างเช่น เจดีย์ โบสถ์ของวัดเก่าแก่ที่มีลักษณะเป็นปลายยอดแหลมสูง หรือ จะมีการสร้างเจดีย์เล็กน้อยไล่ระดับลดหลั่นกันเป็นชั้นจนถึงยอดสูงสุด ด้วยความประณีตงดงามอันนี้ก็เป็นสไตล์ศรีวิชัยด้วย ลองไปดูสถูปห้ายอด หรือ พระบรมธาตุไชยาได้นั่นแหละ ตัวอย่างศิลปะสมัยศรีวิชัย

งานปะติมากรรม

ศิลปะอีกแขนงหนึ่งที่เราสามารถศึกษาได้นั่นก็คือ งานปะติมากรรม ไม่ว่าจะเป็นงานรูปปั้น รูปหล่อทองสำริด งานพวกนี้จะมีอายุยาวนานมากอีกทั้งการแกะสลักลวดลายก็แสดงถึงแนวคิด ตัวตน ความเชื่อ สไตล์งานศิลปะในยุคนั้นได้เป็นอย่างดี ปะติมากรรมสมัยศรีวิชัยนั้นมีผลงานชิ้นหนึ่งสมบูรณ์มากนั่นคือ พระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร ปะติมากรรมที่หล่อด้วยสำริด ซึ่งลวดลายนั้นเกิดจากอิทธิพลศิลปะอินเดียแบบคุปตะอย่างชัดเจน งานชิ้นนี้ถูกค้นพบที่อำเภอไชยา จังหวัดสุราษฏร์ธานี ใครอยากจะสัมผัสไปดูได้ที่ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กรุงเทพมหานคร

น่าเสียดายที่งานด้านจิตรกรรมนั้น เรายังไม่เคยพบเห็นงานศิลปะแบบนี้จากสมัยกรุงศรีวิชัยเลย สาเหตุน่าจะมาจากสมัยนั้นการเก็บรักษาภาพเขียนอาจจะยังไม่สามารถทำได้ ไม่อย่างนั้นเราอาจจะได้งานภาพสีที่สวยงามจากสมัยกรุงศรีวิชัยอย่างแน่นอน