ศิลปะสื่อผสม หมายถึง อะไร มาดูกัน
ในทัศนศิลป์ “สื่อผสม” เป็นงานศิลปะที่มีใช้วัสดุมากกว่าหนึ่งชนิด ประเภทที่พบได้บ่อยมากที่สุดคือ Assemblage กับ Collages ที่ทุกวันนี้เราพบเห็นได้ตามสื่อต่างๆ ซึ่งเป็นการนำวัสดุที่มีอยู่มาใช้ให้เกิดประโยชน์ในทางสร้างสรรค์ โดยที่ศิลปะแบบสื่อผสมนั้น ไม่เหมือนกับงานศิลปะมัลติมีเดียที่ผสมผสานทัศนศิลป์กับองค์ประกอบที่ไม่ใช่ภาพ เช่น บันทึกเสียง, วรรณกรรม, ละคร, การเต้นรำ และเพลง
ผลงานศิลปะสมัยใหม่ชิ้นแรกที่ได้รับการพิจารณาให้เป็นสื่อผสม คือ “Still Life with Chair Caning” เป็นผลงานของ Pablo Picasso ที่ถูกสร้างขึ้นเมื่อปี ค.ศ. 1912 ด้วยการใช้วัสดุหลายชนิด ได้แก่ กระดาษ, ผ้า, สี และเชือก มีลักษณะเป็นภาพที่ดูเหมือนสามมิติ เนื่องจากอิทธิพลของการเคลื่อนไหวอย่าง Cubism และ Dada สื่อผสมก็เริ่มได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายในศตวรรษที่ 20 มันถูกใช้โดยศิลปินมากมาย เช่น Henri Matisse, Jean Dubuffet และ Ellsworth Kelly โดยในปัจจุบันนี้สื่อผสมยังคงเป็นรูปแบบของศิลปะที่ได้รับความนิยมสำหรับศิลปินสมัยใหม่อยู่เสมอ
ประเภทของศิลปะสื่อผสม
ศิลปะสื่อผสมนั้นมีความหลากหลาย ทำให้มันถูกแบ่งออกเป็น 4 ประเภท ได้แก่
ศิลปะสื่อผสม กับแหล่งที่มาที่น่าสนใจ
1.Collage นี่คือรูปแบบศิลปะที่เกี่ยวข้องกับการนำวัสดุต่างๆ มาสร้างสรรค์เป็นผลงานศิลปะ เช่นริบบิ้น คลิป หนังสือพิมพ์ ภาพถ่าย และอื่นๆ เพื่อนำมาใช้สร้างสิ่งใหม่ที่ไม่เหมือนใคร ในขณะที่ภาพตัดแปะแบบนี้มักจะพบเห็นได้ประปรายในสมัยโบราณ มันเคยเป็นส่วนหนึ่งของศิลปะสมัยใหม่ในช่วงต้นศตวรรษที่ 20 เนื่องการนำเสนอของสองศิลปินชื่อดังอย่าง Braque กับ Picasso
2.Assemblage ต้นกำเนิดของรูปแบบศิลปะนี้สร้างขึ้นมาเพื่อสนับสนุนงาน Pablo Picasso เป็นรูปแบบศิลปะหรือสื่อที่มักจะสร้างขึ้นบนวัสดุพิมพ์ ซึ่งประกอบด้วยองค์ประกอบสามมิติ ที่ทำให้ดูราวกับว่ามันทะลุออกมาจากภาพ มันคล้ายภาพปะสองมิติ โดยทั่วไปแล้วจะพบได้ในผลงานด้นทัศนศิลป์ แต่มันก็ไม่ได้จำกัดอยู่แค่ในประเภทนี้เท่านั้น
3.Found Object เป็นประเภทศิลปะใช้งานโดยศิลปินชื่อดังมากมาย เพราะมันสื่อให้เห็นเห็นคุณค่าทางศิลปะ โดยได้รับแนวคิดมาจาก Marcel Duchamp เจ้าของผลงานที่รู้จักกันดีคือ “โถส้วม” ใครจะคิดว่าสิ่งนี้มันจะถูกมองให้เป็นศิลปะได้ แต่เมื่อมันเป็นไปแล้วก็คงต้องยกให้สิ่งเหล่านี้คือ “Found Object” ที่ถูกค้นพบโดยศิลปินและนำมาเป็นงานศิลปะได้ โดยผานการปรุงแต่งน้อยที่สุด
- Altered books เป็นเทคนิคที่ศิลปินจะนำหนังสือเก่ามาสร้างเป็นผลงาน (อาจจะเป็นกระดาษเก่า หรือของใหม่) โดยจะทำการตัดกระดาษด้านในให้ออกมาเป็นผลงานที่สร้างสรรค์ สื่อผสมประเภทนี้อาจมีความเรียบง่ายหรือซับซ้อนราวกับเป็นประติมากรรม ยกตัวอย่างเช่น ภาพสามมิติของสัตว์ คน สิ่งของ ฯลฯ ส่วนใหญ่จะเลือกงานศิลปะโบราณหรือวิคตอเรีย เป็นเพราะง่ายต่อการหลีกเลี่ยงปัญหาลิขสิทธิ์ เราสามารถพบเห็นได้ในหอศิลป์ หรือซื้อได้จากอินเตอร์เน็ต ตัวอย่างงานที่มีชื่อเสียงคือ The Book Borrowers ประกอบไปด้วยผลงาน 31 หน้า ที่จะแปลงหนังสือให้กลายเป็นงานประติมากรรมได้อย่างน่าอัศจรรย์
ตัวอย่างผลงานศิลปะสื่อผสม
Still Life with Chair Caning เป็นหนึ่งในผลงานยอดเยี่ยมที่ใช้อธิบายศิลปะสื่อผสมได้ดี ตัวงานแสดงให้เห็นถึงโต๊ะที่มีเลมอนผ่าครึ่งวางอยู่ด้านบน พร้อมกับมีด ผ้ากันเปื้อน หนังสือพิมพ์ โดยตัวของผลงานนี้โครงเป็นรูปไข่มีเชือกเป็นขอบรูป (คาดว่าเป็นงานที่ทำขึ้นเพื่อประดับหน้าต่างบนเรือ) ส่วนใหญ่ที่เห็นบนโต๊ะนั้น ล้วนแล้วทำมาจากกระดาษหรือผ้า ผลงานอีกชิ้นหนึ่งคือ “Angel of Anarchy Eileen Agar” สร้างขึ้นโดยช่างแกะสลัก Joseph Bard เมื่อ ค.ศ. 1937 มีลักษณะเป็นโครงใบหน้ามนุษย์ที่ทำจากกระดาษกับขนสัตว์ ซึ่งต่อมาผลงานชิ้นนี้ได้สูญหายไป ทำให้เธอทำชิ้นใหม่ขึ้นในปี 1940 โดยรอบนี้มีการนำผ้ามาพันรอบใบหน้าทับกับขนนกต่างๆ