ศิลปะไทยสมัยเชียงแสน มีลักษณ และที่มาะอย่างไร
ภาคเหนือของไทยนับว่าเป็นดินแดนอีกแห่งหนึ่งที่เต็มไปด้วยความงดงามทางด้านวัฒนธรรมทั้งด้านการแสดง การวาดภาพ สถาปัตยกรรม และอีกมากมาย ศิลปะเหล่านั้นได้รับอิทธิพลมาจากไหน มีลักษณะเป็นอย่างไร เราไปค้นหาคำตอบกันจากศิลปะไทยสมัยเชียงแสน
แนวคิดศิลปะไทยสมัยเชียงแสน
สมัยเชียงแสนนับว่าเป็นอีกหนึ่งยุคที่มีความรุ่งเรืองสูงมากทางภาคเหนือของไทยทำให้กิจกรรมเกี่ยววัฒนธรรมความเป็นอยู่เกิดขึ้นมากมายจนกลายเป็นแนวคิดสืบทอดต่อมาจาถึงลูกหลานยุคปัจจุบัน แนวคิดอิทธิพลศิลปะไทยสมัยเชียงแสนนั้นรับมาจากแนวคิดอาณาจักรพุกาม อาณาจักรใหญ่ทางพม่า เชียงแสนรับมาทั้งแนวคิดทางสถาปัตยกรรม ปะติมากรรม และจิตรกรรม (แม้ว่าด้านนี้จะน้อยก็ตามที) แต่บางตำราบอกว่าศิลปะไทยสมัยเชียงแสนก็ได้รับอิทธิพลมาจากสุโขทัย และ ละโว้(ลพบุรี) ด้วยเหมือนกัน
แนวคิดการสร้างพระพุทธรูป
งานปะติมากรรมโดดเด่นของแต่ละยุค เราสามารถไปหาดูได้จากการสร้างพระพุทธรูปแต่ละช่วง สำหรับเชียงแสนเองสร้างพระพุทธรูปเอกลักษณ์ของพวกเค้าคือ การหยิบวัสดุอย่างแก้ว หินสี มาสร้างทำให้พระพุทธรูปมีความสวยงามแตกต่าง สีสันไม่เหมือนใคร นอกจากนั้นยังมีบางส่วนหยิบสำริดมาทำด้วยเหมือนกัน ส่วนรูปร่างพระพุทธรูปนั้นจะมีสองกลุ่ม หนึ่งจะได้รับอิทธิพลมาจากอินเดีย(แบบปาละ) ใบหน้าอ้วนกลมอมยิ้ม คางเป็นปม และนั่งขัดสมาธิเพชร แบบที่สองรับอิทธิพลมาจากสุโขทัย ใบหน้าจะเป็นรูปไข่ จีวรยาวถึงเท้า นั่งสมาธิแบบราบ
สถาปัตยกรรม
ด้านการสร้าง ศาสนาสถาน พวกเค้าเลือกใช้สถาปัตยกรรมที่รับอิทธิพลมาจากลังกา กล่าวคือ เจดีย์จะเป็นทรงกลม วงกลมละชั้นจะสลักลวดลายไว้ไม่เหมือนกัน แต่มีฐานสูงย่อมุมด้วย โดยสถาปัตยกรรมตรงนี้อาจจะมีการไล่ระดับตรงวงกลมไม่เหมือนกัน บางแห่งจะไล่ระดับจากบนลงล่างตลอดทั้งตัวเจดีย์ แต่เจดีย์บางแห่งอาจจะไล่ระดับวงกลมแค่บางส่วนเท่านั้นตัวอย่างเช่น พระธาตุลำปางหลวง จังหวัดลำปาง
อีกหนึ่งสถาปัตยกรรมน่าสนใจก็คือ สถูป ซึ่งออกแบบไว้แปลกมากอย่างเช่น วัดจามเทวี จังหวัดลำพูน มีสถูปแห่งหนึ่งเป็นเจดีย์ทรงสี่เหลี่ยมยอดสูงขึ้นไป เจาะเป็นช่องเรียงรายกันไว้ จากนั้นจะนำพระพุทธรูปยืนปางประทานพรไปใส่ไว้ในช่องเหล่านั้น พอเรามองขึ้นไปจะเหมือนกับ พระพุทธรูปกำลังยืนชุมนุมกันอยู่บนนั้นส่วนด้านล่างจะเป็นฐานย่อมุมกับกับสถูปดังกล่าวด้วย อันนี้เป็นศิลปะเชียงแสนที่รับอิทธิพลมาจากละโว้
ศิลปะสมัยเชียงแสนเป็นอีกหนึ่งช่วงเวลาอันรุ่งเรืองของเมือง และ ความเจริญทางด้านศิลปะ อีกทั้งงานสถาปัตยกรรมบางแห่งยังอยู่ในสภาพดีมากมาจนถึงปัจจุบันด้วย หากใครแวะไปแอ่วเหนืออย่าลืมไปดูความงดงามศิลปะไทยสมัยเชียงแสนกันด้วยล่ะ รับรองว่าสวยงามไม่แพ้ใครอย่างแน่นอน